De FNV slaat samen met verschillende andere maatschappelijke organisaties uit Europa alarm over de plannen van de Europese Commissie om de regels voor schoon en veilig water te versoepelen. Die plannen zijn besproken tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de European Water Movement (EWM), die van 5 tot en met 7 december plaatsvond in het Spaanse Girona.
‘Als deze regels worden afgezwakt komt de gezondheid van onze wateren en van mensen in gevaar’, zegt Jerry van den Berge, die namens de FNV actief is in de internationale waterkoepel Global Water Operators’ Partnerships Alliance (GWOPA). ‘De Europese waterwetgeving is er niet voor niets. Het beschermt ons allemaal, in Nederland en in de rest van Europa.’
Organisaties uit onder meer Nederland, Spanje, Frankrijk, België, Duitsland, Italië en meerdere Balkanlanden waren aanwezig bij de Europese waterbijeenkomst, samen met waterbedrijven, overheidsinstanties en de speciale VN-rapporteur voor het mensenrecht op drinkwater. Zij analyseerden de plannen van de Europese Commissie om delen van het water- en milieubeleid te versoepelen.
De organisaties vrezen dat de Kaderrichtlijn Water (KRW) – de belangrijkste Europese wet voor bescherming van waterkwaliteit – wordt uitgehold. Deze richtlijn zorgt er juist voor dat rivieren, meren, sloten en grondwater schoon en gezond moeten blijven.
De organisaties wijzen erop dat de Europese Commissie eerder zelf nog concludeerde dat de Kaderrichtlijn Water goed werkt en belangrijk is voor de bescherming van natuur, drinkwater en volksgezondheid. Toch wil de Commissie nu versoepelen. Volgens uitspraken van Eurocommissaris Jessika Roswall is dat nodig om onder andere mijnbouw in Europa te versnellen en minder afhankelijk te worden van andere landen.
Maar volgens de maatschappelijke organisaties en vakbonden levert versoepeling van de Europese waterregels grote risico’s op. Zij waarschuwen dat de lobby van grote industrieën te veel invloed krijgt, terwijl het recht van burgers op schoon water in het gedrang komt.
‘Water is geen handelswaar maar een basisrecht’, benadrukt Van den Berge. ‘We mogen het niet overlaten aan bedrijven die vooral aan winst denken. Ook in Nederland kan dit gevolgen hebben voor onze drinkwatervoorziening en natuur.’
Daarnaast maken organisaties zich zorgen over de groei van datacenters en kunstmatige intelligentie (AI). Die gebruiken enorme hoeveelheden water en energie. Als milieuregels worden versoepeld, kunnen de negatieve gevolgen voor natuur en leefomgeving volgens hen verder toenemen.
De FNV en de andere maatschappelijke organisaties roepen Europarlementariërs op om de huidige Kaderrichtlijn Water te verdedigen, zodat waterkwaliteit en volksgezondheid goed beschermd blijven – nu en in de toekomst.